ادامه بحث فرایند های واجی
در صفحه ی 110 کتاب سال یازدهم در باره ی ابدال در مصوت ها نوشته شده است
: تبدیل نَ پیشین به نِ در برخی فعل های منفی به سبب وجود مصوت ای ؛ مانند
«نِمی ترسد ».
به نظر می رسد یک ابهام واشکال در این مسئله باشد . 1-بعضی فعل ها هستند
مانند:ویراست , ریخت , پیچید , زیست , ایستاد , بیخت وپیراست که واج دوم آن ها
مصوت ای است . در منفی کردن آن ها ,همگی با نَ منفی می شوند نه با ن ِ؛
نَریخت و.... حتی یافت ویارست نیز که با صامت ی آغاز می شوند , برای منفی
کردن آن ها از نَ استفاده می کنیم نه از نِ؛ نَیافت. در حالی که بنا بر تعریف کتاب
این فعل ها نیز باید با نِ مکسور آغاز شود نه با نَ مفتوح 2-اما تبدیل نَ به نِ در
افعالی که علامت ماضی استمراری یا مضارع اخباری «می » می گیرند نه به خاطر
مصوت «ای» است بلکه به خاطر صامت «میم» است . صامت میم یک صامت
خیشومی لبی واکدار است .صامت نون نیز یک صامت خیشومی دندانی واکدار
است . وقتی این دو( ن وم) در کنار هم قرار می گیرند وبخواهیم بین آن دو مصوت –َ
قرار دهیم , برای این که ساده تر وراحت تر تلفظ شود, نَ به نِ تبدیل می شود . پس
صامت نون وصامت میم همراه با مصوت ای با مصوت –ِ یا کسره راحت تر تلفظ می
شود تا با –َ یا فتحه.امتحان کنید .شب به خیر .حسن دهقان