آن چه در این آرایه اصل می باشد، شکل گفتاری یا تلفظ  حروف است نه شکل نوشتاری. ما چهار نوع ز، سه نوع س،دونوع ت و دو نوع غ  داریم که صورت نوشتاری آن ها با صورت گفتاری متفاوت است . درآرایه واج آرایی  شکل گفتاری را در نظر می گیریم ؛ مثلا َ : صدای سنگین سکوت در سرسرا پیچیده بود .چون واج س 5 بار تکرار شده است , پس واج آرایی دارد . حرف صاد در صدا را نیز حساب می کنیم .صدای سم سمند سپیده می آید . چون واج س4 بار به کار رفته است ، واج آرایی دارد . باز هم صاد را حساب می کنیم  .  عصرپاییزتان رنگارنگ .حسن دهقان