الگوهای هجایی
چند نکته در مورد الگو های هجایی:
1- الگوهای هجایی هر زبان بستگی به خصوصیات آن زبان دارد؛مثلا در زبان فارسی سه نوع الگو ی هجایی وجود دارد اما در زبان انگلیسی بیست نوع الگو وجود دارد.
2- هیچ هجایی در زبان با مصوت شروع نمی شود واولین واج هر هجا باید صامت باشد.
3- دومین واج هجا باید مصوت باشد. ( چه کوتاه، چه بلند)
4- کمترین الگوی هجایی از دو واج وبیشترین آن ازچهار واج تشکیل شده است.
5- در زبان فارسی الگوهای تک واجی وپنج واجی به بالا نداریم.
5- فرمول الگوی هجایی به این صورت است: داخل دایره ها بستگی به نوع هجا دارد c v © ©
6- در زبان فارسی کلمات تک واجی وجود دارند مثل نقش نمای اضافه اما در هجا بندی روی واج های قبل از خود حساب می شود.
7- از تعداد مصوت ها می توانیم به تعداد هجا ها پی ببریم؛ مثلا کلمه ی «جهان » دو مصوت دارد(-َ،ا )پس دوهجا دارد.
8- برای زبان فارسی تلفظ سه صامت ساکن مشکل است .به همین دلیل کلمه ای مثل «لوستر »را لوستربا کسره دادن به صامت «ت» تلفظ می کنیم .
9- آمدن دو صامت ساکن در اول هجا در زبان فارسی امکان ندارد .این در حالی است که در دیگر زبان ها این امر امکان پذیر است؛مثلا در زبان انگلیسی کلمه ی « sport» با دو صامت آغاز شده است.
10 – تشدید کلمات مشددرا درالگوهای هجایی حذف می کنیم.
11- در واج شناسی آن چه اصل است صورت ملفوظ کلمات است ؛ بنابراین حروفی که نوشته می شوند ولی تلفظ نمی شوند به حساب نمی آیند.
11- کلماتی که با « ا»یا« آ» آغاز می شوند، دوواج دارند :1- همزه 2- مصوت کوتاه یا مصوت بلند ا.
12- کلماتی مثل «قران » یا «الان» که هجای دوم آنها« آ» است ، باید برای آ نیز دو واج حساب کرد.
13- در کلماتی که فرایند واجی دارند« منبر ، دست بند»، باید مشخص گردد که الگوهای هجایی آن ها با فرایندواجی انجام گیرد یا خیر.
حسن دهقان